Vaccinatiebewijs nodig om het kantoor binnen te mogen?

Twee dagen na de laatste coronapersconferentie bleek dat werkgevers hun werknemers voortaan mogen vragen of ze gevaccineerd zijn. Dit terwijl tot voor kort door veel wetenschappers en juristen werd gesteld dat dit ongrondwettelijk zou zijn. Hoe kan dat dan? En wat betekent dat eigenlijk als jouw werkgever je om een vaccinatiebewijs vraagt? 

Het mag nog steeds niet

‘Werkgevers mogen hun werknemers niet vragen om een vaccinatiebewijs.’ Die uitkomst kwam uit meerdere onderzoeken en enquêtes van het RIVM, I&O Research en diverse Nederlandse universiteiten. Op dat moment was het officiële overheidsbeleid nog dat werkgevers hun werknemers niet mochten vragen of ze gevaccineerd zijn. Dit zou namelijk kunnen leiden tot een indirecte vaccinatieplicht en zo mensen beperken in hun persoonlijke vrijheid. We hebben in deze echter ook te maken met wat ons arbeidsrecht voorschrijft over goed werkgeverschap. De werkgever moet zorgen voor een veilig en gezond werkklimaat. Je zou kunnen zeggen dat een goed werkgever er dus alles aan moet doen om er voor te zorgen dat er op de werkvloer geen verhoogd risico op het oplopen van Covid bestaat. En dan bestaat er ook nog zoiets als goed werknemerschap op basis waarvan je misschien van iemand zou kunnen verwachten dat hij of zij zich zou laten vaccineren. Echter maakt het grondrecht op privacy en lichamelijke integriteit het werkgevers onmogelijk om hun werknemers te vragen om een vaccinatiebewijs of ze te verplichten tot vaccinatie of testen. Wel kan een werkgever daarom nadrukkelijk verzoeken en adviseren.

Vragen naar vaccinatiestatus mag wel

Verschillende juridsche invalshoeken zijn dus mogelijk en inmiddels staat er sinds 16 september op rijksoverheid.nl dat een werkgever 'met een goede reden' aan werknemers mag vragen of ze gevaccineerd zijn. ‘Dat kan in beginsel alleen als de werkgever een duidelijk plan heeft hoe te handelen als de werknemer niet gevaccineerd is of de werknemer daarover geen mededeling wil doen.’ Overigens hoeft de werknemer deze vraag niet te beantwoorden en mag er over dit alles ook niks worden vastgelegd. 

Wat heb je eraan om ernaar te vragen als werkgever, als je er vervolgens niets mee mag doen? Dat zit hem in dat je er vooralsnog niets mee mag doen, want dat zou in de nabije toekomst best kunnen veranderen. Een vaccinatieplicht voor bijvoorbeeld de zorg lijkt niet ondenkbaar volgens vele experts. In Frankrijk is het al verplicht en worden niet gevaccineerden zorgmedewerkers voorlopig geschorst. Daarnaast werken we nu ook met de corona-app voor verschillende situaties in het publieke leven en zou je kunnen stellen dat een kantooromgeving ook onderdeel uit maakt van dit publieke leven.

Het goede gesprek

Genoeg invalshoeken om een 'gezonde' discussie mee te voeren. Misschien is dat wel het belangrijkst, dat we erover in gesprek blijven. Wat vinden werkgever en werknemer samen het meest wenselijk als het gaat om het creeeren van een veilige en gezonde werkplek?