PrioriTIJD: durf te kiezen als OR!
Als ondernemingsraad mag je met allerlei onderwerpen aan de slag, voor zover die iets met de eigen organisatie te maken hebben. Dat zegt artikel 2 van de wet op de ondernemingsraden, vrij vertaald. Mooi, fijn, mogelijkheden te over!
Of je je nu als OR met de werktijden, de strategie, de aanstaande reorganisatie, een mogelijke overname, de openingstijden van de kantine, de pensioenregeling, het marketingbeleid, de aanstaande verhuizing, het parkeerprobleem bij de vestiging of met welk onderwerp dan ook wilt gaan bemoeien: mag allemaal, zegt art. 2 van de wet op de ondernemingsraden. Dus als de bestuurder zou zeggen dat de OR er uitsluitend is voor de personele kant van het beleid dan is dat onzin: de OR maakt zelf wel uit waar hij zijn tijd aan wil gaan besteden. Koester die vrijheid. De bestuurder moet van alles (advies en instemming aanvragen bijvoorbeeld), de OR mag van alles. Zo simpel is het geregeld in de WOR.
In die enorme keuzevrijheid schuilt echter meteen ook het gevaar: nogal wat OR’en zijn met zoveel onderwerpen en onderwerpjes tegelijk bezig dat de leden door de bomen het bos niet meer zien. Niet slim, want het lukt natuurlijk nooit om op al die gebieden iets zinnigs tot stand te brengen, om tot resultaat te komen. Daar is geen tijd voor. En dat werkt demotiverend. Niet doen dus.
PrioriTIJD
Mijn tip: besteed je schaarse OR-tijd aan een heel beperkt aantal echt belangrijke onderwerpen, waarin je denkt daadwerkelijk iets relevants te kunnen bereiken. Liever drie echt belangrijke dingen heel goed doen, iets concreets toevoegen, dan tien of twintig onderwerpen oppakken en half afwerken, zonder aantoonbaar resultaat. Zinloos, niet doen. Durf te kiezen!
Denk dus samen goed na welke beleidsmatige onderwerpen richting de toekomst van invloed zullen zijn op de organisatie en op de mensen die daar werken, je collega’s. Welke externe trends zullen of jullie dat nu leuk vinden of niet de organisatie tot verandering dwingen? Waar moet de bestuurder dus wel mee aan de slag? En wat wil hij/zij zelf eigenlijk richting de toekomst? Wat kan je als OR op de cruciale thema’s betekenen? Wat denk je als OR wezenlijk te kunnen toevoegen, beïnvloeden, veranderen, versnellen, vertragen, tegenhouden? Focus daar op, skip de rest.
Ja, dat kan beste een lastige discussie opleveren, want als OR-lid krijg je van je collega’s op de werkvloer ook nog eens allerlei vragen en suggesties. En dat kan overal over gaan. Een deel van die suggesties zal waardevol zijn, soms is het ook volslagen onzin. Luister er altijd naar, maar zeg nooit zomaar toe er mee aan de slag te gaan: dat is een afweging die in overleg binnen de voltallige OR wordt gemaakt. De OR draagt zijn eigen verantwoordelijkheid, stelt zelf zijn prioriteiten, de OR is niet de slaaf van de achterban.
Het is aan jullie als leden van de OR om alles samen tegen het licht te houden, onder leiding van je eigen voorzitter: wat zien wij voor trends, wat is daarvan naar ons idee echt belangrijk voor de toekomst van onze organisatie, wat is ook nog eens urgent? Waar is de bestuurder al mee bezig, waarmee nog niet? Waar denken we als OR iets belangrijks voor elkaar te kunnen krijgen, een mooi resultaat te kunnen boeken, waar verwachten we dat het trekken aan een dood paard gaat worden (wat we dus zeker niet gaan doen). En dan: samen knopen doorhakken. Kies voor een top drie, werk die grondig uit en ga aan de slag.
Doelen, acties, taakverdeling, tijdsplanning
Werk iedere OR-prioriteit uit in een helder plan:
- Welk doel willen we gaan realiseren? Omschrijf heel precies!
- Welke concrete acties zijn achtereenvolgens nodig om dat doel te bereiken?
- Wie gaat/gaan welke actie uitvoeren? Namen en rugnummers per actie.
- Wanneer wordt welke actie uitgevoerd, wanneer is het project afgerond, wanneer wordt het resultaat gepresenteerd, wanneer het geheel geëvalueerd?
En ja, uiteraard heeft iedereen het druk, dus ben wel realistisch in je planning. Want tussendoor gooit de bestuurder in de loop van het jaar ongetwijfeld ook nog wel eens een belangrijke advies- of instemmingsaanvraag over de schutting waar de OR serieus werk van wil maken. Hou daar rekening mee in je planning.
Regie
Dit gaat niet vanzelf allemaal goed, hoe enthousiast de leden van de OR er ook aan beginnen. Ja, sorry, zo werkt het nu eenmaal… Er gebeuren altijd onverwachte dingen, de inspiratie kan even ontbreken, de focus kan even weg zijn. Er is dus regie nodig, ondersteuning, aansporing. Daar ligt een mooie en belangrijke taak voor de voorzitter van de OR. Altijd overzicht houden, aanspreken, complimenteren, opporren, helpen. Met zijn allen maak je er vervolgens iets heel moois en waardevols van voor de organisatie en voor de mensen die daar werken en ga je aan het werk om je doelen te realiseren: precies dat wat de WOR in artikel 2 van je vraagt.
Dus…
Dus zsm aan de slag als OR zou ik zeggen, de huidige prioriteiten tegen het licht houden en daar waar nodig bijstellen, of voor het eerst je OR-prioriteiten bepalen en uitwerken. Doe het samen, doe het grondig. Dat kan natuurlijk ook met een deskundige trainer/adviseur aan tafel tijdens één van je OR-trainingsdagen.
Tot slot: deel je plannen als ze klaar zijn met de hele organisatie en met eventuele toezichthouders, ben transparant, ben trots, laat zien waar de OR voor staat en gaat en communiceer in de loop van het jaar over voortgang en resultaten. Succes!
- Niek van Keulen