Overleven in een concurrerende markt: de onmisbare rol van medezeggenschap

De economische schokken van COVID-19, de recente inflatiegolf en een snel veranderende markt als gevolg van veranderende wensen en verwachtingen van consumenten. Zo maar een aantal nationale ontwikkelingen waar veel organisaties in Nederland mee te maken hebben. Met deze uitdagingen komen steeds meer organisaties in de (financiële) problemen, of gaan zelfs volledig ten onder in de sterk concurrerende omstandigheden. Zo blijkt ook uit cijfers van het centraal bureau voor de statistiek waarin er sinds eind 2022 een vrijwel constant stijgende lijn aan faillissementen wordt uitgesproken. Daarnaast valt er een toenemende trend te constateren van organisaties die (grote) reorganisaties aankondigen. Begin dit jaar constateerde het UWV al dat er een flinke stijging van het aantal reorganisaties was te zien. In het jaar 2023 lag het niveau van gemelde reorganisaties bij het UWV weer op het niveau van voor de COVID-19 crisis, en is er nog altijd sprake van een stijgende lijn.

Vanzelfsprekend zijn er zoals altijd grote verschillen per sector te vinden in de toekomstige verwachtingen van de organisaties. De uitdagingen waarmee respectievelijk de bouwsector, de transportsector of de IT-sector te maken krijgen zijn lastig te vergelijken. Toch geldt voor ieder van deze sectoren – en ook voor de niet genoemde sectoren – dat er een tendens zichtbaar is waarin er kritisch naar de (interne) organisatie wordt gekeken. Bedrijfsstructuren worden scherp onder de loep genomen om concurrerend te blijven in de snel veranderende markt.

De rol van medezeggenschap

Bij grote organisatorische wijzigingen speelt de medezeggenschap een essentiële rol in de besluitvorming. Het belang van een goed functionerende ondernemingsraad kan niet genoeg worden benadrukt in tijden van verandering. Een sterke medezeggenschap zorgt voor een natuurlijk evenwicht en tot besluitvorming waarin diverse perspectieven zijn overwogen. Er zijn talloze voorbeelden waarin door middel van een intensief traject tussen bestuurder en ondernemingsraad tot een evenwichtiger en transparant besluitvormingstraject is gekomen.

Nabije toekomst

Met de huidige stijgende tendens van zowel faillissementen als reorganisaties is het essentieel dat er blijvend wordt geïnvesteerd in de tandem tussen bestuurder en ondernemingsraad. Sterk concurrerende marktomstandigheden vragen vaak om snelle besluitvorming. Onder omstandigheden kan dit leiden tot een (organisatorische) verandering die wordt uitgevoerd onder stoom en kokend water. Een manier om verassingen te voorkomen is dat er een constante dialoog plaatsvindt tussen de bestuurder en de ondernemingsraad waarin de huidige situatie van jullie organisatie onderwerp van gesprek is. Hoe verhouden wij ons in de huidige markt? Liggen we op koers om onze doelstellingen te behalen? Wat is er nodig om de continuïteit te behouden?

Beste ondernemingsraad en bestuurder; investeer daarom in een sterke medezeggenschap. Gebruik de diepgaande kennis van de leden van de ondernemingsraad over de organisatie en de context waarbinnen de organisatie zich bevindt. Aan alle leden van de ondernemingsraad: pak je rol uiterst serieus aan en blijf je constant verdiepen in ontwikkelingen binnen de context waarin jullie organisatie zich begeeft. Lees nauwlettend de diverse (nationale) nieuwsberichten, houd contacten binnen en buiten je organisatie warm en investeer in extra kennis op diverse inhoudelijke onderwerpen.

Ja, er zijn grote uitdagingen. Zorg ervoor dat jij – en jullie organisatie – klaar bent om deze uitdagingen het hoofd te bieden. Aan de slag!